Ayvalık Adaları Tabiat Parkı’nı Tehdit Eden Unsurlar

Ayvalık Adaları Tabiat Parkı’nı tehdit eden birçok unsur bulunmaktadır. Bunlar doğal kaynak değerlerinin korunmasını engelleyen ve insan faaliyetlerinin yarattığı olumsuz etkiler olarak sıralanabilir.

1. Tabiat Parkı Sınırlarının Belirsizliği:

Tabiat Parkı alanı sınırları coğrafi sınırlar göz ardı edilerek belirlenmiştir ve adaların tamamı koruma alanı sınırları içine dahil edilmemiştir.

Bu durum, özellikle Tabiat Parkı’nın doğu kısmında sınır uygulamaları açısından sorunlar yaratmaktadır.

Koruma alanının sınırlarının coğrafi sınırlara göre yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.

2. Özel Mülkiyet ve Yapılaşma:

Tabiat Parkı içinde özel mülkiyete konu araziler ve yapılaşmış alanlar bulunmaktadır.

Yapılaşma eğilimi, mevcut yerleşim alanından kopuk, sıçramalı noktasal gelişme ve yerleşim alanlarına bitişik alanlarda imar planları ile ayrılan gelişme şeklinde iki yönelim göstermektedir.

Sıçramalı yapısal gelişme, doğal yapı bütünlüğünü bozmakta ve altyapı sorunlarını (yol, su, atıklar ve elektrik) beraberinde getirmektedir.

Alibey Adası’nın kuzey kesiminde, koruma alanı ilanından önce imar planları onaylanmış alanda gerçekleşen yapılaşmalar, kıyı kesiminde görülen yaygın 2. konut alanlarına örnek oluşturmaktadır.

3. Kirlilik:

Tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan kirlilik, yer altı suyunun aşırı kullanımı ve kaçak balık avcılığı ekosistem bozulmalarına yol açmaktadır.

Katı atık kirliliği, özellikle rüzgar ile yayılmakta ve Tabiat Parkı genelinde ciddi kirliliğe neden olmaktadır.

Turizm faaliyetlerinden kaynaklanan sorunlar (piknik alanlarının kirletilmesi, tekne gürültüsü, sintine sularının denize boşaltılması) da kirliliğe sebep olmaktadır.

Evsel atıksu arıtımı yapılmamakta, deniz ve akarsulara fosseptik suları deşarj edilmektedir.

4. Tarımsal Faaliyetler:

Tarım ilacı ve kimyasal gübre kullanımı doğal dengeyi bozmaktadır.

Zeytinciliğin yoğun olarak yapıldığı alanlarda kimyasal gübre kullanımı, toprak ve su kaynakları üzerinde olumsuz etkilere yol açmaktadır.

5. Hayvancılık:

Kontrolsüz hayvan otlatması bitki örtüsüne zarar vermekte ve erozyonu artırmaktadır.

6. Balıkçılık:

Balıkçılık kooperatifleri dışındaki lüksle ve gırgırla yapılan kaçak avcılık, hedeflenen avın dışındaki canlıların habitatlarına, yuvalanma alanlarına ve potansiyel sayılarına zarar vermektedir.

Yasak avcılık faaliyetleri, anaç balıkların avlanmasına ve bazı nadir balık türlerinin yok olmasına neden olmaktadır.

7. Turizm:

Koyların, plajların karayolu ve teknelerle yoğun olarak kullanılması peyzaj değerlerinin bozulmasına ve Tabiat Parkı’ndaki günübirlik kullanım amacından uzaklaşılmasına sebep olmaktadır.

Teknelerin sintine sularını denize boşaltması deniz kirliliğine yol açmaktadır.

Adalara çıkarılan turistler fauna ve flora hayatına zarar vermektedir.

8. Koordinasyon Eksikliği:

Tabiat Parkı alanında birden fazla kurum ve kuruluşun yetkili olması sonucunda koordinasyon eksikliği yaşanmaktadır.

9. Tanıtım ve Denetim Eksikliği:

Tabiat Parkı yeterince tanıtılamamıştır ve koruma süreci etkin bir şekilde yürütülmemiştir.

Ayvalık MPAYH Mühendisliği’nin yeterli sayıda eğitimli personel ve araca sahip olmaması denetim eksikliğine neden olmaktadır.

10. Manastırların Sorunları:

1924 nüfus mübadelesinden sonra terk edilen manastırlar, bakımsızlık, 1944 depremi ve insan eliyle tahribata uğramaktadır.

11. Diğer Sorunlar:

Tuzla Mevkii’ndeki eski taş ocağı ve metal hurda atıkları görsel kirlilik yaratmaktadır.

İnsektisit kullanımı, sulak alanların kurutulması, karasal ve denizel ekosistemde kayıplar gibi sorunlar devam etmektedir.

Ayvalık Adaları Tabiat Parkı’nın karşı karşıya olduğu tehditler, doğal kaynak değerlerinin korunması ve gelecek nesillere aktarılması için acil önlemler alınmasını gerektirmektedir. Sınırların yeniden belirlenmesi, yapılaşmanın kontrol altına alınması, kirlilikle mücadele, sürdürülebilir turizm politikaları ve etkin denetim mekanizmaları bu alanda atılması gereken önemli adımlar arasındadır.

Kaynak

Dilek AYKIR, Ayvalık Adaları Tabiat Parkı`nda doğal ortam-insan ilişkileri 2004